Το πρώτο μου ποδήλατο (για μεγάλους!)

Τον τελευταίο καιρό, δέχομαι κάθε εβδομάδα ερωτήματα από τουλάχιστον 2-3 φίλους ή γνωστούς που ψάχνουν να αγοράσουν το πρώτο ποδήλατο της ενήλικης ζωής τους. Υποψιάζομαι ότι λίγο-πολύ αυτό θα συμβαίνει και σε εσάς (έχω ονομάσει το φαινόμενο "bike bang", κατά το "big bang"), και επειδή παρατήρησα πως οι ίδιες βασικές συμβουλές είχαν εφαρμογή στους περισσότερους ανθρώπους που ζήτησαν τα φώτα μου, σκέφτηκα να γράψω τις παρακάτω γραμμές για εμένα, εσάς, τους φίλους μου και τους φίλους σας. Την επόμενη φορά λοιπόν, απλά στέλνετε το link σε οποιονδήποτε ζητήσει τη συμβουλή σας. Έτσι, αν κάτι πάει στραβά μπορείτε πάντα να τα ρίξετε σ' εμένα και να πείτε "Όχι ρε γαμώτο, αυτός ο ηλίθιος σε πήρε στο λαιμό του, πω-πω πολύ λυπάμαι"! :Ρ

Ώστε αποφασίσατε να πάρετε ποδήλατο, ε; Επιτέλους! Το πιθανότερο είναι πως θέλετε να ξεκινήσετε με χαλαρές βόλτες στην περιοχή σας, ή ότι θέλετε να χρησιμοποιήσετε το πεταλοκίνητο δίτροχο για κάποιες κοντινές μετακινήσεις που πλέον καθιστούν το τετράτροχο σιδερένιο γαϊδούρι σας ασύμφορο, ή και τα δύο. Άρα φτάνουμε αμέσως στο ασφαλές συμπέρασμα ότι χρειάζεστε ένα σχετικά απλό ποδήλατο για μικρές αποστάσεις, ευχάριστο και ξεκούραστο.

Τι να μην πάρετε

Επειδή από τα παραπάνω προκύπτει ότι κατά 99% (για να μην πω 100%) θα κινείστε σε ασφαλτοστρωμένους δρόμους, ευθύς εξ' αρχής σας λέω να ξεχάσετε τα mountain bikes. Τα χοντρά τους ελαστικά και οι μικρότερης διαμέτρου τροχοί τους δεν προορίζονται για το δρόμο, αλλά το βουνό. Έχουν σχεδιαστεί για μεγαλύτερη επιτάχυνση και καλύτερο κράτημα σε σαθρά/κακοτράχαλα εδάφη, κάτι που εσείς δεν πρόκειται να δείτε ούτε με το κιάλι. Στην άσφαλτο, το χωμάτινο πλεονέκτημα των mountain bikes γίνεται μειονέκτημα και σας κουράζει περισσότερο.

Πολλοί από εσάς είχατε κάποτε ένα κουρσάκι Motobecane, Kalkhoff, Peugeot ή ότι άλλο με γυριστό τιμόνι ήταν "hot" στα τέλη '80-αρχές του '90. Φύγατε για σπουδές και το κουρσάκι εκείνο κάπου χάθηκε. Πιστέψτε με, δεν είναι τώρα η κατάλληλη ευκαιρία να αναζητήσετε εκείνο τον παλιό σας έρωτα: Η μόνη γυμναστική που έχει δει από τότε το σώμα σας είναι κάποιες περιστασιακές επισκέψεις στο γυμναστήριο, λίγο κολύμπι τους καλοκαιρινούς μήνες και περίπατοι για shopping. Η ελαστικότητα και οι αντοχές σας σίγουρα έχουν μειωθεί τα τελευταία 20 χρόνια. Αν από το πουθενά ανεβείτε ξαφνικά σε ένα ποδήλατο δρόμου ("κουρσάκι") δε θα περάσετε όσο καλά ελπίζατε. Θα σας πονέσει ο αυχένας σας και τα χέρια σας, αφού τα ποδήλατα αυτά δεν προορίζονται για βόλτες με την παρέα αλλά για ποδηλασία σε ανοιχτό -και καλοστρωμένο- δρόμο.

Τι να πάρετε

Αυτό που χρειάζεστε είναι ένα ποδήλατο πόλης (ή "βόλτας", "υβρίδιο", trekking ή fitness). Κατά κανόνα, τα ποδήλατα αυτά έχουν μεγαλύτερους τροχούς από αυτούς ενός mountain bike (700c αντί 26 ιντσών) και πιο λεπτά ελαστικά. Αυτό σημαίνει ότι το ποδήλατο θα προβάλλει λιγότερη αντίσταση σε κάθε σας πεταλιά, και ότι μόλις αναπτύξετε μια "Α" ταχύτητα, θα σας είναι ευκολότερο να τη διατηρήσετε. Τα ποδήλατα αυτά συχνά αναφέρονται ως "υβρίδια", επειδή συνδυάζουν -ως ένα βαθμό- την άνετη στάση ενός mountain bike με την άνετη κύλιση ενός ποδηλάτου δρόμου.

Η κατηγορία "trekking" της οικογένειας αυτής παρουσιάζει κάποιες περιορισμένες δυνατότητες μετακίνησης εκτός δρόμου (εξοπλισμένα με ήμι-χωμάτινα ελαστικά, ελαφρώς ενισχυμένους τροχούς και πιρούνι ανάρτησης), επιτρέποντας στον αναβάτη τους να κινηθεί πάνω σε σχετικά στρωτούς χωματόδρομους ή κακοτράχαλους ασφαλτόδρομους. Τα trekking bikes είναι για το ποδήλατο ότι τα crossovers για το αυτοκίνητο. Ο εξοπλισμός τους μπορεί να είναι σχετικά λιτός ή και αρκετά πλούσιος, αφού διατίθενται μοντέλα με σχάρες, φτερά και φώτα και λανσάρονται ως ποδήλατα πόλης.

Τα ποδήλατα "fitness" είναι oι ντελικάτες "αθλήτριες" της οικογένειας. Ουσιαστικά είναι ποδήλατα δρόμου με ίσιο τιμόνι για πιο άνετη στάση οδήγησης, σχεδιασμένα για άσκηση και ψυχαγωγία. Ιδανικά αν ψάχνετε ένα μέσο να αντικαταστήσετε το στατικό ποδήλατο του γυμναστηρίου κατά τους καλοκαιρινούς μήνες, αλλά προσοχή στις λακκούβες! Συνήθως τα fitness bikes είναι "γυμνά" από εξοπλισμό, άρα μην περιμένετε να βρείτε πάνω τους αξεσουάρ όπως σχάρα-φώτα-φτερά. Κανένα κουδουνάκι και πολύ τους είναι!

Στην οικογένεια αυτή ανήκουν και τα γνωστά ποδήλατα "βόλτας" (τα πραγματικά "ποδήλατα πόλης") με καλαθάκι ή/και σχάρα, τα οποία έχουν λίγες ταχύτητες (π.χ. 3, 7 ή 8) ή ίσως και καμία, ενώ είναι πιθανό να βρει κανείς μοντέλα με μικρότερους τροχούς. Εξοπλίζονται με φώτα που τροφοδοτούνται από μπαταρία ή δυναμό (μικροσκοπική γεννήτρια ρεύματος που λειτουργεί με την περιστροφή του τροχού). Οι λασπωτήρες ("φτερά") είναι must για να μη φτάσετε στον προορισμό σας λερωμένοι από τα βρωμόνερα του δρόμου.

Τι να προσέξετε

Φροντίστε το ποδήλατο που θα επιλέξετε να είναι σχετικά ελαφρύ, και να μην είναι φορτωμένο με "σαβούρα" που δε χρειάζεστε (καλάθια/σχάρες/τσάντες αν όντως δε τα χρειάζεστε) γιατί δε θα πρέπει να ξεχνάτε ότι στο ποδήλατο ΕΣΕΙΣ είσαστε ο κινητήρας άρα ΕΣΕΙΣ κουράζεστε περισσότερο όταν σπρώχνετε μεγαλύτερο φορτίο και συνεπώς ευχαριστιέστε λιγότερο τη διαδρομή σας. Η καλύτερη σας επιλογή για υλικό πλαισίου είναι το αλουμίνιο που σας βοηθά μειώνοντας το βάρος και προσφέροντας περισσότερη στιβαρότητα -άρα διοχετεύεται περισσότερη δύναμη στον τροχό και λιγότερη σε λοιπές απώλειες. Σηκώστε το υποψήφιο άτι σας στο κατάστημα και συγκρίνετε το με άλλα μοντέλα εκεί.

Ένα πιρούνι ανάρτησης θα ξεκουράσει τα χέρια και τον αυχένα σας, καθώς απορροφά σημαντικό μέρος των κραδασμών που δέχεται ο μπροστινός τροχός.

Οι ταχύτητες θα σας βοηθήσουν να ποδηλατείτε πιο ξεκούραστα, και εκτός αν ξέρετε ότι θα αντιμετωπίσετε έντονες ή παρατεταμένες ανηφόρες/κατηφόρες το πιθανότερο είναι πως δε θα χρειαστείτε πάνω από έναν δίσκο εμπρός και 9 γρανάζια πίσω. Αν δεν έχετε καθόλου καλή φυσική κατάσταση (κορμί-χρέπι), αποφύγετε μοντέλα που δεν έχουν ταχύτητες ή έχουν πολύ λίγες -π.χ. μόνο τρεις- γιατί σας βλέπω να εγκαταλείπετε γρήγορα το άθλημα! Ίσως βρείτε κάποια ποδήλατα που διαθέτουν πίσω τροχό με εσωτερικές ταχύτητες αντί του παραδοσιακού "σαζμαν" και συστάδας γραναζιών που έχουμε συνηθίσει να βλέπουμε στα πολυτάχυτα ποδήλατα. Αν το αντέχει η τσεπούλα σας προτιμήστε το, θα σας γλιτώσει από αρκετούς μπελάδες ρύθμισης/συντήρησης της μετάδοσης.

Υπάρχουν αρκετά μοντέλα που αντί των παραδοσιακών φρένων στεφάνης, εξοπλίζονται με μηχανικά ή υδραυλικά δισκόφρενα -ένα χαρακτηριστικό που έχει αρχίσει να γίνεται όλο και πιο προσιτό. Τα δισκόφρενα δεν είναι το παν, αλλά σίγουρα κάνουν το φρενάρισμα πιο εύκολο και συνεπώς πιο ξεκούραστο. Βέβαια, ποδηλάτες που κινούνται μονίμως σε χαλαρούς ρυθμούς βόλτας ή/και δεν φορτώνουν ποτέ τη σχάρα του ποδηλάτου τους, δε θα καταλάβουν πρακτική διαφορά. Για να πω την αλήθεια όμως, το δισκόφρενο είναι "μούρη", άρα είναι ευκολότερο να κάνετε τους φίλους σας να ζηλέψουν αν θέλετε να τους μπείτε στο μάτι που πήρατε ποδήλατο πριν από αυτούς ;)

Να γνωρίζετε επίσης ότι τα ποδήλατα έρχονται σε μεγέθη. Το ύψος σας είναι ο κύριος παράγοντας που ορίζει το μέγεθος του ποδηλάτου το οποίο θα καβαλήσετε. Ζητήστε τη συμβουλή του πωλητή, αφού κάθε εταιρία έχει ελαφρώς διαφορετικά μεγέθη και γεωμετρίες, χαρακτηριστικά που πρέπει να γνωρίζουν καλά όσοι τα εμπορεύονται. Αν σας πουν ότι το μέγεθος δεν κάνει διαφορά ή ο πωλητής σας κοιτάει σαν ζόμπι όταν τον ρωτήσετε για το μέγεθος του ποδηλάτου που σας προτείνει, ίσως να έχετε μπει σε λάθος κατάστημα. Καθίστε στη σέλα, πιάστε τις χειρολαβές. Νιώθετε άνετα;

Από που να το πάρω;

Από κατάστημα ποδηλάτων. Γιατί -πιστέψτε με- δε θέλετε να καβαλήσετε ένα φτηνοποδήλατο που έχει συναρμολογηθεί από κάποιον άσχετο υπάλληλο πολυκαταστήματος. Βρείτε το κοντινότερο σας ποδηλατάδικο που είναι σε θέση να καλύψει τις ανάγκες σας, και αγοράστε από εκεί. Θα τους χρειαστείτε και για τα μελλοντικά σέρβις-επισκευές του ποδηλάτου.

Πόσα να ξοδέψετε

Χωρίς πολλά λόγια, να ξέρετε ότι ένα αξιοπρεπές, καλοφτιαγμένο ποδήλατο στην κατηγορία που κοιτάζετε ξεκινά από περίπου €500. Όσα χρήματα και αν διαθέτετε, σας προτείνω να μη ξοδέψετε παραπάνω από €1.000 για το "πρώτο" σας ποδήλατο. Εν μέρει, αυτό που κάνετε είναι ένα πείραμα, κατά τη διάρκεια του οποίου μπορεί να ανακαλύψετε πως είστε ένας αθεράπευτος τεμπέλης/τεμπέλα και το ευγενές δίτροχο σύντομα να γίνει διακοσμητικό στοιχείο του σαλανιού σας ή συλλέκτης σκόνης στην αποθήκη. Αν τελικά το ποδήλατο γίνει μέρος της ζωής σας (το πιθανότερο είναι πως θα γίνει), όλο και κάποιος φίλος/φίλη θα βρεθεί για να πουλήσετε το ποδήλατο σας και να αγοράσετε ένα καλύτερο αργότερα.

Το πήρα! Και τώρα;

Καλοτάξιδο και καλά χιλιόμετρα! Τα υπόλοιπα θα έρθουν μόνα τους...

• Διαβάστε στο Wikipedia περισσότερες πληροφορίες για τα ποδήλατα πόλης 
• Μάθετε περισσότερα για τα μεγέθη και τις σχετικές ρυθμίσεις των ποδηλάτων στο Hellenic-Cycling.gr
• Δείτε τα Νέα της Αγοράς στο iCycling.gr για πιθανές ευκαιρίες/προσφορές ποδηλάτων από καταστήματα ή αντιπροσωπείες
• Ξεκινήστε το ψάξιμο για ποδήλατο: Στηρίξτε τις επιχειρήσεις που στηρίζουν το iCycling.gr και κάντε κλικ στα διαφημιστικά banners τους!